पहलगाम हल्ला: एक क्रूर दहशतवादी कट
जम्मू-काश्मीरमधील पहलगाम येथे भारतीय पर्यटकांवर भ्याड दहशतवादी हल्ला करण्यात आला. या हल्ल्यात निष्पाप प्रवाशांना लक्ष्य केलं गेलं, ज्यामुळे संपूर्ण देश हळहळला आणि संतप्त झाला. पाकिस्तानातील दहशतवादी संघटनांचा या हल्ल्यामागे हात असल्याचे पुरावे समोर आले. यानंतर भारताने शांत राहण्याऐवजी तत्काळ आणि ठोस कृतीचा निर्णय घेतला .
ऑपरेशन सिंदूर – पराक्रम आणि नियोजन यांचं प्रतीक
या हल्ल्याचं उत्तर देण्यासाठी भारतीय लष्कर, वायुसेना आणि नौसेना यांनी संयुक्तरीत्या एक विशेष मोहीम आखली, ज्याला “ऑपरेशन सिंदूर” असं कोडनेम देण्यात आलं. हे नाव भारतीय सैन्याच्या तेजस्वी शौर्याचं आणि रक्ताच्या बिंदूसारख्या त्यागाचं प्रतीक आहे.
कारवाईची वेळ आणि स्वरूप:
• कारवाई करण्यात आली ६ मे ला रात्री उशीरा भारताच्या वायूदलाने अत्याधुनिक लढाऊ विमानांद्वारे पाकिस्तानातील ९ दहशतवादी तळांवर अचूक एअर स्ट्राईक केले.
• ऑपरेशनमध्ये विशेष सॉफ्टवेअर, सॅटेलाइट ट्रॅकिंग, ड्रोन, आणि गुप्तचर यंत्रणांचा समन्वय वापरण्यात आला.
ऑपरेशन सिंदूरची ‘इनसाइड स्टोरी’: जबाबदारी अजित डोवाल यांच्याकडे
ही कारवाई यशस्वी होण्यासाठी मागील काही दिवसांत एक अत्यंत गोपनीय, अचूक आणि सुसूत्र योजना आखण्यात आली. या संपूर्ण ऑपरेशनची सूत्रं राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोवाल यांच्या हाती होती.
खास पथक आणि नियंत्रण केंद्र
• अजित डोवाल यांच्या नेतृत्वाखाली एक विशेष नियंत्रण कक्ष (Command Centre) तयार करण्यात आला.
• या नियंत्रण केंद्रामधून संपूर्ण कारवाईचे वेळापत्रक, लक्ष्य, आणि गुप्तचर माहितीचे विश्लेषण करण्यात आले.
• एनटीआरओ (National Technical Research Organisation) नेही अत्यंत महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांनी सॅटेलाईट आणि सायबर गुप्तचर तंत्रज्ञानाच्या मदतीने पाकिस्तानमधील दहशतवादी अड्ड्यांची नेमकी माहिती गोळा केली.
कारवाईपूर्वीचे नियोजन: टप्प्याटप्प्याने घडलेली घडामोडी
- गुप्तचर माहिती संकलन – पाकिस्तानमधील हालचालींवर बारीक नजर ठेवून दहशतवाद्यांचे नवीन लपणारे तळ निश्चित करण्यात आले.
- लक्ष्य ठरवणे – कोणत्या अड्ड्यांवर हल्ला करायचा हे NSA पातळीवर ठरवले गेले.
- पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना माहिती – अजित डोवाल यांनी हल्ल्याची पूर्ण योजना सादर केली.
- राजकीय संमती – योजनेबाबत विस्तृत चर्चा केल्यानंतर, पंतप्रधान मोदींनी “ऑपरेशन सिंदूर” ला हिरवा कंदील दिला.
या कारवाईची माहिती फक्त मोजक्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांपर्यंतच मर्यादित ठेवण्यात आली, यामुळे ऑपरेशन गुप्त आणि अचूक राहिलं.
लक्ष्यस्थळं – ९ दहशतवादी अड्ड्यांवर तडाखा
रात्री उशिरा, NSA डोवाल यांच्याकडून अंतिम सिग्नल मिळाल्यावर भारतीय वायुसेनेच्या लढाऊ विमानांनी आकाशात झेप घेतली. त्यांचा हेतू होता — पाकिस्तान आणि POK मधील दहशतवाद्यांचे ९ अड्डे नष्ट करणे.
- बहावलपूर – जैश-ए-मोहम्मदचा मुख्य तळ
- मुरिदके – जमात-उद-दावाचा मुख्यालय
- गुलपूर – ट्रेनिंग कॅम्प
- भीमबर – शस्त्रसाठ्याचे ठिकाण
- चक अमरु – लष्कर-ए-तोयबाचा वापरलेला अड्डा
- बाग – कम्युनिकेशन सेंटर
- कोटली – रणनीतिक नियंत्रण केंद्र
- सियालकोट – बॉर्डरजवळील दहशतवादी घुसखोरीचे ठिकाण
- मुजफ्फराबाद – अनेक वर्षांपासून सक्रिय असलेला प्रमुख दहशतवादी अड्डा
या ठिकाणी हाफिज सईद, मसूद अझहर यांच्यासह अनेक दहशतवादी नेत्यांची आश्रयस्थाने होती. २६/११ च्या हल्ल्यासाठी वापरले गेलेले ट्रेनिंग कॅम्प, कंट्रोल रूम्स, आणि शस्त्रसाठ्यांचे गोदामं या कारवाईत उद्ध्वस्त करण्यात आली.
गुप्तता, अचूकता आणि शौर्य यांचे मिलाफ
ऑपरेशन सिंदूर हे भारताच्या संरक्षण धोरणातील एक “प्रोएक्टिव्ह स्ट्रॅटेजी” चे उत्तम उदाहरण आहे.
• ऑपरेशनमधील गुप्तता इतकी कडक होती की अनेक वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनाही शेवटच्या क्षणापर्यंत संपूर्ण माहिती नव्हती.
• कारवाई प्रभावी, अचूक आणि मर्यादित वेळेत पूर्ण करण्यात आली.
आंतरराष्ट्रीय पातळीवरील प्रतिक्रिया
भारतीय लष्कराच्या या कृतीमुळे आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही भारताच्या संरक्षण धोरणाची प्रशंसा झाली आहे. अनेक राष्ट्रांनी भारताच्या आत्मरक्षणाच्या अधिकारास पाठिंबा दर्शवला.
उद्ध्वस्त झालेल्या ठिकाणांची माहिती
या एअर स्ट्राईकमध्ये फक्त इमारतीच नाही, तर दहशतवादाचा कणा मोडण्यात आला. खालील गोष्टी उद्ध्वस्त झाल्या:
• हाफिज सईद आणि मसूद अझहर यांच्या लपण्याच्या ठिकाणांवर अचूक हल्ला
• २६/११ च्या मुंबई हल्ल्यासाठी वापरले गेलेले ट्रेनिंग कॅम्प्स पूर्णपणे नष्ट
• भविष्यातील हल्ल्यांसाठी संकलित शस्त्रसाठा
• दहशतवाद्यांचे कंट्रोल रूम्स आणि संवाद केंद्र
या कारवाईत मोठ्या प्रमाणावर दहशतवादी मारले गेले असून त्यांची संरचना, कम्युनिकेशन सिस्टीम, आणि पुनर्गठन क्षमताही मोडीत निघाली आहे.
सामरिक संदेश आणि आंतरराष्ट्रीय प्रतिक्रिया
ऑपरेशन सिंदूरमुळे भारताने पुन्हा एकदा जगाला स्पष्ट संदेश दिला आहे:
“दहशतवाद सहन केला जाणार नाही! भारत फक्त सहन करणार नाही, तर योग्य वेळी कठोर प्रत्युत्तर देईल!”
आंतरराष्ट्रीय समुदायाने या कारवाईची दखल घेतली आहे. अनेक राष्ट्रांनी भारताच्या आत्मसंरक्षणाच्या हक्काला पाठिंबा दर्शवला आहे.
लष्कराच्या पराक्रमाला नमन
ही कारवाई म्हणजे फक्त एक सामरिक विजय नव्हे, तर संपूर्ण भारताच्या आत्मविश्वासाचा आणि अस्मितेचा झळाळता क्षण आहे. जवानांच्या धैर्यामुळे आज भारत शांततेत श्वास घेत आहे.
ज्यांच्या छायेखाली आम्ही सुरक्षित आहोत, त्या वीरांना केवळ सलाम नव्हे – अनंत कृतज्ञता!
