परदेशात शिक्षण घेण्याची महत्त्वाकांक्षा अनेक विद्यार्थ्यांच्या मनात असते. परंतु अमेरिकेतील व्हिसा धोरणात झालेल्या बदलांमुळे या स्वप्नांना मोठा धक्का बसला आहे. यावर पर्याय काय आहेत? जाणून घ्या सविस्तर माहिती.
अमेरिकेतील शिक्षण धोरणात बदल: विद्यार्थ्यांवर परिणाम
अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या कार्यकाळात परदेशी विद्यार्थ्यांसाठी व्हिसा धोरण अधिक कडक करण्यात आले. CBSE च्या माहितीनुसार, विद्यार्थी व्हिसा अपॉईंटमेंट्स पुढे ढकलल्या किंवा रद्द केल्या गेल्या आहेत. सोशल मीडिया प्रोफाईल तपासणी, विद्यापीठांवरील अंकुश, हार्वर्डसारख्या संस्थांवरील बंदी आणि पॅलेस्टिनी समर्थक निदर्शकांवर कारवाई अशा कारणांनी हजारो विद्यार्थ्यांच्या प्रवेशात अडथळे निर्माण झाले आहेत.
2023-24 या शैक्षणिक वर्षात 3.3 लाख भारतीय विद्यार्थ्यांनी अमेरिकेत शिक्षणासाठी प्रवेश घेतला होता. मात्र अशा कडक धोरणांमुळे अनेक विद्यार्थी आता अमेरिकेबाहेरील पर्यायांचा विचार करत आहेत.
विद्यार्थ्यांसाठी उपलब्ध पर्यायी देश
- कॅनडा – उच्च शिक्षणासाठी एक उत्तम पर्याय
• परदेशी विद्यार्थ्यांच्या संख्येत कपात करण्याचा निर्णय.
• मात्र अजूनही अनेक अभ्यासक्रम उपलब्ध.
• PR (Permanent Residency) साठी अधिक अनुकूल धोरण. - युनायटेड किंगडम (UK)
• ऑक्सफर्ड, केंब्रिजसारखी प्रतिष्ठित विद्यापीठं.
• जानेवारी 2024 पासून व्हिसा बंधन वाढले.
• आता विद्यार्थी त्यांच्या अवलंबितांना (dependent) आणू शकत नाहीत.
• वर्क व्हिसासाठी अभ्यासक्रम पूर्ण झाल्यानंतरच अर्ज करता येणार. - ऑस्ट्रेलिया – गुणवत्तापूर्ण शिक्षण आणि वर्क परमीट
• एकूण स्थलांतरावर मर्यादा आणण्याचे धोरण.
• अद्यापही शिक्षण खर्च तुलनेत परवडणारा.
• जॉबच्या संधी आणि पीआरसाठी अनुकूल देश. - जर्मनी – दर्जेदार शिक्षण, कमी फी
• EU बाहेरील विद्यार्थ्यांसाठी नियम शिथिल.
• 20 तास/आठवड्याचा पार्ट-टाईम जॉब परवाना.
• 2025 पर्यंत 4 लाख विद्यार्थ्यांच्या प्रवेशाची शक्यता.
• आर्थिक क्षमतेच्या पुराव्यात वाढ झाली असली तरी इतर देशांपेक्षा अजूनही सोपे. - मलेशिया आणि हाँगकाँग – उदयोन्मुख पर्याय
• Sunway University (Malaysia): अमेरिकन विद्यापीठांशी भागीदारी, क्रेडिट ट्रान्सफरची सुविधा.
• हाँगकाँग: सरकारकडून परदेशी विद्यार्थ्यांसाठी खास सवलती आणि सहकार्य.
ब्रँच कॅम्पस – परदेशी विद्यापीठांची भारतातली उपस्थिती
• काही विद्यापीठं भारतात आणि चीनमध्ये ब्रँच कॅम्पसेस उघडत आहेत.
• Illinois Institute of Technology आणि काही ब्रिटिश विद्यापीठं भारतातही कार्यरत.
• भविष्यात विद्यार्थ्यांना भारतातच परदेशी दर्जाचे शिक्षण मिळू शकते.
विद्यार्थ्यांनी काय करावं? – 5 उपयोगी टिप्स
- वेगवेगळ्या देशातील विद्यापीठांच्या वेबसाइट्सवर अद्ययावत माहिती तपासा.
- ज्या देशात तुम्ही जाणार आहात, त्या देशाचे नवीन student visa policies तपासा.
- Study Abroad एजंटकडून अधिकृत सल्ला घ्या.
- IELTS, TOEFL, GRE अशा टेस्टसाठी पर्यायी देशांतील आवश्यकतेनुसार तयारी ठेवा.
- Scholarship Opportunities – जर्मनी, युके आणि फ्रान्समध्ये शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करा.
अमेरिकेचा पर्याय बंद झाला तरी शिक्षण थांबू नये
विद्यार्थ्यांसाठी अमेरिकेतील अडचणी म्हणजे शेवट नाही. जगभरात असे अनेक देश आहेत जे परदेशी विद्यार्थ्यांचे स्वागत करत आहेत. कॅनडा, युके, ऑस्ट्रेलिया, जर्मनी आणि मलेशिया यांसारख्या देशांनी आपापल्या मार्गांनी शिक्षणक्षेत्र खुले ठेवले आहे. विद्यार्थी म्हणून योग्य योजना, योग्य देश आणि योग्य कोर्स निवडणे हीच यशाची गुरुकिल्ली आहे.
