“टेस्ला” – इलेक्ट्रिक वाहन क्षेत्रातील क्रांती घडवणारी कंपनी सध्या मोठ्या आर्थिक दबावाखाली आहे. आणि या आर्थिक अडचणीमागे कोण आहे? खुद्द अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आणि त्यांच्या नव्या आयात धोरणांचा परिणाम! एलॉन मस्क यांनी थेट ट्रम्प यांना आवाहन करत टॅरिफ धोरण मागे घेण्याची मागणी केली आहे.
एलॉन मस्क आणि टेस्ला : यशाची कहाणी अडचणीत का?
“Tesla Inc” ही कंपनी केवळ इलेक्ट्रिक कार बनवणारी नाही, तर जगाला शाश्वत उर्जेच्या दिशेने घेऊन जाणारी एक महत्त्वाची चळवळ आहे. परंतु २०२५ सालात टेस्लाच्या शेअर्समध्ये तब्बल ४२% नी घट झाल्याने गुंतवणूकदारांमध्ये चिंता वाढली आहे. टेस्लाचे शेअर्स सध्या $233.29 या दराने व्यापार करत असून, हे वर्षाच्या सुरुवातीपासून लक्षणीय घसरण दर्शवत आहेत. ही घसरण फक्त बाजारातील स्पर्धेमुळे नाही, तर ट्रम्प प्रशासनाच्या आयात शुल्क (Import Tariffs) धोरणामुळे झाली असल्याचे एलॉन मस्क यांनी स्पष्ट केले आहे.
ट्रम्प सरकारचे नविन टॅरिफ धोरण म्हणजे नेमके काय?
डोनाल्ड ट्रम्प यांनी संपूर्ण अमेरिकेत लागू केलेले नवीन आयात धोरणानुसार:
• सर्व आयातींवर १०% बेसलाइन टॅरिफ (10% baseline tariff) लावण्यात आला आहे.
• काही देशांवरील आयात वस्तूंवर अधिक दराचे शुल्क लावण्यात आले आहे.
• अमेरिकेतील उत्पादन कंपन्यांना संरक्षण देण्याच्या उद्देशाने हे धोरण आणले गेले आहे.
परंतु यामुळे परदेशातून वस्तू आयात करणाऱ्या कंपन्यांचे खर्च प्रचंड वाढले आहेत, आणि टेस्ला त्यापैकी एक आहे.
एलॉन मस्क यांचे ट्रम्प यांना थेट आवाहन
या पार्श्वभूमीवर एलॉन मस्क यांनी नुकत्याच इटलीत भरलेल्या League Party Congress दरम्यान अमेरिकेचे अध्यक्ष ट्रम्प यांच्याशी संपर्क साधून हे टॅरिफ धोरण रद्द करण्याची विनंती केली.
मस्क यांनी एका सार्वजनिक संवादात म्हटले की, “अमेरिका आणि युरोप यांच्यात झिरो टॅरिफ असावेत. व्यापार मोकळा आणि निष्पक्ष असायला हवा.” मात्र वॉशिंग्टन पोस्टच्या अहवालानुसार, मस्क यांचे हे प्रयत्न यशस्वी ठरलेले नाहीत.
टेस्ला विक्रीत घट : धोरणाचा थेट परिणाम
टेस्ला कंपनीला नुकत्याच तिमाहीत विक्रीत मोठी घट अनुभवावी लागली. यामागील प्रमुख कारणे:
- वाढलेले उत्पादन खर्च – टॅरिफमुळे आवश्यक घटक आयात करणे महाग झाले आहे.
- सार्वजनिक विरोध – एलॉन मस्क यांची “Department of Government Efficiency” या नव्या सरकारी विभागाशी असलेली भूमिका वादग्रस्त ठरत आहे.
- ग्लोबल स्पर्धा – चिनी व युरोपियन कंपन्यांशी स्पर्धा करताना अमेरिकन धोरण मस्कच्या आड येतेय.
आर्थिक तज्ज्ञांचा इशारा : टॅरिफ धोरण अमेरिकेसाठी घातक?
अर्थतज्ज्ञांच्या मते ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणाचा फक्त कंपन्यांवरच नाही, तर सामान्य अमेरिकन कुटुंबावरही परिणाम होईल. त्यांच्या अंदाजानुसार:
• महागाई पुन्हा वाढू शकते
• रोजमर्रा जीवनावरील खर्चात हजारो डॉलर्सची वाढ होऊ शकते
• अमेरिकन अर्थव्यवस्था मंदीच्या उंबरठ्यावर येऊ शकते
हे ट्रम्प यांच्या निवडणूक घोषणांच्या अगदी विरुद्ध आहे, कारण त्यांनी “महागाई कमी करू” अशी ग्वाही दिली होती.
धोरणांवरून उद्योजकतेशी संघर्ष – कोणती दिशा घेणार अमेरिका?
एलॉन मस्क यांच्यासारख्या दूरदृष्टी असलेल्या उद्योजकाने थेट राष्ट्राध्यक्षांना आवाहन करणे ही गोष्ट छोट्या-मोठ्या बातमीपुरती मर्यादित राहू शकत नाही. टेस्ला ही केवळ कार कंपनी नसून, ती भविष्यातील हरित तंत्रज्ञानाचा आधारस्तंभ आहे. आणि जर तिच्या वाटचालीतच सरकारी धोरणांचा अडथळा ठरत असेल, तर तो संपूर्ण देशाच्या प्रगतीला थोपवू शकतो. डोनाल्ड ट्रम्प यांचे “अमेरिकेतील नोकऱ्या वाचवणे” हे धोरण काही प्रमाणात योग्य असले तरी, जागतिक व्यापाराच्या सध्याच्या परिस्थितीत खुलं, समतोल आणि पारदर्शक व्यापार धोरण हाच पुढचा मार्ग असायला हवा. अर्थव्यवस्थेवर परिणाम करणारी ही टॅरिफ पॉलिसी केवळ कंपन्यांनाच नव्हे, तर सामान्य नागरिकांच्या खिशाला देखील लागणारी ठरणार आहे. त्यामुळे ही संघर्षात्मक स्थिती लवकर सुटणे आणि धोरणांची पुनर्रचना होणे अत्यंत आवश्यक आहे. आज मस्क विरुद्ध ट्रम्प असा संघर्ष दिसत असला तरी, उद्या याच निर्णयाचा परिणाम संपूर्ण जगाच्या “शाश्वत विकासाच्या प्रवासावर” होऊ शकतो.